Gedurende het werkseizoen in de winter van 2022-2023 heeft de groep vrijwilligers weer hard gewerkt op diverse plekken nabij de Ham en Crommenije. Dit betekent het riet wegharken en langs de kanten op hopen zetten, zaailingen en boomopslag verwijderen. Het op de juiste wijze beheren van de percelen onder leiding van Edwin Kapitein van Staatsbosbeheer heeft tot doel de gewenste flora en fauna in het gebied te houden dan wel te ontwikkelen. Dit betekent op de juiste wijze het riet afmaaien, boomopslag en zaailingen te verwijderen. Edwin houdt voortdurend de ontwikkelingen in het gebied in de gaten en stelt het beheer hier op in. In de zomer volgt dan een excursie voor de vrijwilligers om het resultaat te bekijken van hun inspanningen, immers in de winter is hier niet zoveel van te zien.

Na het verzamelen op de Rodenburghoeve en het nuttigen van de eerste koffie/thee ronde gaat de groep van zo’n 21 personen gezamenlijk al wandelend naar het beginpunt. We steken de sloot over, het riet staat manshoog en we volgen een smal paadje langs de bosrand. Het is een brakwaterveen gebied ontstaan in vroeger eeuwen onder invloed van de zee, de zo ontstane situatie is uniek in de wereld en is in feite onze achtertuin! Brakwater is water dat nog enigszins zoutig smaakt en hierdoor vinden we in dit gebied nog steeds een aantal planten die zoutminnend zijn, zoals bijvoorbeeld het Goudknopje.

Kijkend langs de bosrand is er goed te zien dat het een golvend uiterlijk heeft. Deze golvende vorm is expres op deze wijze gecreëerd zodat er in feite kleine microklimaten ontstaan. Hierdoor ontstaan er luwten die aantrekkelijk zijn voor insecten en daar waar insecten zijn komen ook de vogels, denk bijvoorbeeld aan de Tuinfluiter, de Tjiftjaf of de Fitis.

Een klein aspect van de CO2 problematiek wordt toegespitst op het berkenbos. Het moerasbos is CO2 neutraal, het neemt net zoveel CO2 op als het CO2 afgeeft, het bos is dan ook in de climaxfase. Op korte termijn is het ontwikkelen van een nieuw bos dan ook hoopgevend, op de lange termijn dus niet. Edwin laat een berkenboom zien die in een kuiltje staat. De boom heeft zijn maximale zwaarte (hoogte) bereikt waardoor de boom langzaam wegzakt, de wortels bereiken het water en de boom sterft vervolgens af. Elders komen weer nieuwe bomen tot ontwikkeling. Veenmos daarentegen blijft CO2 vastleggen, het is een langzaam maar wel een positief voortschrijdend proces.

Op het volgend stuk grond zien we een duidelijk verschil tussen een al langer bestaand gebied en een gedeelte die onlangs vrijgemaakt is van boomwortels. Hier kun je mooi de ontwikkeling zien van de vegetatie, Veenmos en Pinksterbloem laten zich alweer zien.

Op het al langer bestaand gebied vinden we Zonnedauw.

Hier en daar staat het zelfs in bloei. De bloeivorm is hoog opgaand en wit van kleur. De reden waarom de bloem ver van de plant afstaat is eigenlijk logisch. Zonnedauw is een vleesetende plant en een insect die nectar wil halen wil dit niet met de dood moeten bekopen. Op hetzelfde gedeelte treffen we ook de Rietorchis aan en ook de Welriekende Nachtorchis, de laatste wordt hier sinds 10 jaar waargenomen, eerst met slechts twee exemplaren nu mogen we voorzichtig spreken van enkele tientallen.

We lopen langs een ander, ons onbekende plant, dit blijkt de Hennepnetel te zijn.

We steken vervolgens weer een sloot over en komen weer in een stuk bos terecht.

Middenin het bos staat de Koningsvaren. Uit beschrijving weten we dat de plant er al minstens 80 jaar bestaat, hij is namelijk beschreven door twee studenten van de Universiteit van Amsterdam die in de Tweede Wereldoorlog ondergedoken hebben gezeten.

Verder lopend komen we op een stuk grond, ook van de weg af te zien, die bedoeld is om geleidelijk aflopend te zijn, van grasland via slib naar een kleine poel. Hier kunnen pasgeboren pullen tot een volwassen vogel goed hun eten vinden. Helaas staat nu een groot gedeelte droog door de aanhoudende warmte en geen regen, maar wellicht kan hiervoor een oplossing gevonden worden?

Wij lopen terug naar de Rodenburghoeve voor een heerlijke lunch met dank aan Anemoon van Harlingen.

Het was weer een hele mooie excursie en de complimenten vliegen over en weer. Richting Edwin voor de prachtige excursie en vanuit Edwin voor de vrijwilligers voor hun inzet gedurende het seizoen met de hoop weer iedereen te mogen zien in het seizoen dat ons weer staat te wachten.

Edwin Kapitein is een spraakwaterval met zoveel informatie en verhalen dat het zich niet laat vangen in een verslag. Bent u na het lezen van bovenstaand nieuwsgierig naar al dat moois zo vlakbij ons huis en wilt u alles weten wat Edwin ons verteld heeft? Geef u op als vrijwilliger voor het komende seizoen, in 2024 is er weer een excursie waar u dan ook bij kunt zijn. De planning wordt zoals gebruikelijk gepubliceerd op onze FB-pagina en website:
https://www.facebook.com/groups/stichtingkrommenieerwoudpolder en https://www.stichtingkrommenieerwoudpolder.nl/.

Met dank aan Wim Huisman en Marianne Kremer voor de foto’s.

Sonja van Wijnen/25 juni 2023

#excursieKrommenie #Krommenie #Noorderham #Crommenije #SBB #KWP #stichtingkrommenieer woudpolder #staatsbosbeheer